
Edible landscaping to trend, który wywraca do góry nogami standardowe myślenie o uprawie warzyw i warzywnika. Dowodzi, że warzywa są nie tylko smaczne i zdrowe, ale także bardzo atrakcyjne wizualnie!
Czym jest edible landscaping?
Edible landscaping (vegetable landscaping, foodscaping) opiera się o wykorzystanie roślin użytkowych (warzywa, zioła, krzewy i drzewa owocowe) na rabatach ogrodowych w sposób zwyczajowo „rezerwowany” dla roślin ozdobnych.
Rabaty (ogrody) w duchu edible landscaping mogą być urządzane w oparciu o mix roślin użytkowych i ozdobnych oraz o wyłącznie rośliny użytkowe.
W edible landscaping liczą się przede wszystkim nadziemne części roślin. To ich kolor, forma, kształt decydują o ich miejscu i roli w kompozycji rabaty. Niewidoczne, podziemne części (np. u warzyw korzeniowych) nie grają tu pierwszych skrzypiec. Liczy się wszystko to co wystaje ponad ziemię, bo te elementy budują kompozycję rabaty.
Najpopularniejsze warzywa do rabat w duchu edible landscaping.
Na rabaty w duchu edible landscaping możesz wprowadzić KAŻDE warzywo. Nie ma tu żadnych ograniczeń. Jest jednak pewna grupa warzyw, po którą szczególnie chętnie sięgają, którą polecają, propagatorzy nurtu edible landscaping. Poniżej znajdziesz 9 propozycji tych „topowych” gatunków oraz ich nieszablonowych odmian. Propozycje zebrałam na kultowej wystawie Chelsea Flower Show, gdzie trend edible landscaping jest obecny co roku już od wielu sezonów.
Kalarepa
Kalarepka to nie tylko pyszne, ale i ciekawe warzywo. Szczególnie warta polecenia jest odmiana ‘Kalibiri’ (Kolibri) o fioletowych główkach i fioletowym wybarwieniu łodyg. Wprowadzi na rabatę niebanalny kolor. Świetnie prezentuje się zarówno w uprawie rzędowej, jak i sadzona w nieregularnych grupach po kilka sztuk.

Czosnek szczypiorek
Czosnek szczypiorek (Allium schoenoprasum) wygląda niczym ozdobna trawa. Sadząc go na rabacie wprowadzisz kępiasty element wertykalny, który nada dynamizmu całej kompozycji. Szczególnie ciekawa, warta polecenia, jest odmiana 'Pink Perfection’ o różowych kwiatach.


Sałata
Sałata to w mojej opinii jeden z podstawowych gatunków do aranżowania rabat w duchu edible landscaping. Jej kulisty, dość regularny kształt świetnie dopełnia mniej regularne kształty i formy warzyw. Możesz wybierać z szerokiej gamy odmian o różnorodnym wybarwieniu np. neonowo zielona ‘Tom Thumb’, wybarwiona na brąz ‘Little Red Gem’ czy ‘Red Salad Bowl’ czy intensywnie zielona Lettony’.

Jarmuż
Jarmuż to król „jadalnych rabat”! Nie ma duchu edible landscaping-u bez jarmużu. To mocne, wysokie warzywo, które nada strukturę warzywnej rabacie. Możesz przebierać w ciekawych odmianach jak piękna ‘Scarlet’ o fioletowych łodygach czy mocny, ciemny ‘Black Tuscany’ zwany czarną kapustą.


Cebula, szalotka
Zwykła cebula oraz łagodna szalotka to nie tylko smaczne, zdrowe warzywa, ale ważny komponent rabat w duchu edible landscaping. Podobnie jak w przypadku czosnku szczypiorku, forma rośliny przywodzi na myśl średniej wielkości trawy ozdobne i dokładnie tak możesz ich używać na rabatach.

Por
Por to duże, mocne warzywo, podobnie jak jarmuż. Pomoże zbudować zrównoważoną strukturę rabaty. Dla ciekawszego efektu możesz sięgnąć po oryginalną odmianę 'Cumbria Sammy x Cross’. Liście 'Cumbria Sammy x Cross’ są osadzone symetrycznie na łodydze i wyginają się łukowato ku dołowi, co daje niezwykły, plastyczny efekt.

Groszek
Groszek cukrowy lub łuskowy to propozycja pnącza, które możesz wprowadzić do aranżacji w duchu edible landscaping. Szczególnej uwadze polecam odmiany o ciekawym wybarwieniu strączków, jak fioletowa odmiana ‘Shiraz’.

Rabarbar
Rabarbar uwielbiam nie tylko za smak (sentyment z dzieciństwa), ale i za wygląd. Mocne, nieregularne liście i czerwonawe łodygi wyglądają świetnie na ogrodowych rabatach.

Buraki liściowe
Na koniec zestawienia warzywo, które wraz z jarmużem, jest podstawą aranżacji w duchu edible landscaping. To piękne warzywo o intensywnie wybarwiających się łodygach. Możesz sięgnąć pod intensywnie czerwony ‘Rhubarb Chard Bali’, żółty 'Canary Yellow’ czy wreszcie kremowy ‘Lukullus’. Odmiany możesz mieszać, albo wprowadzać w jenoodmianowych grupach na rabatę. Zróżnicowanie odcieni łodyg buraków liściowych przywodzi mi na myśl, zróżnicowanie kolorystyczne pędów derenia w obrębie różnych odmian!

Edible landscaping w praktyce.
Na zeszłorocznym Chelsea Flower Show jeden ogrodów pokazowych w całości poświęcono i zaaranżowano w oparciu o ideę edible landscaping. Mowa o ogrodzie IKEA and Tom Dixon: Gardening Will Save The World Garden. Wielopoziomowa instalacja została wykonana w przewadze z użyciem roślin użytkowych, które potraktowano jak „zwykłe” rośliny ozdobne, tworząc jadalny mini krajobraz.



Baw się warzywami, nie bój się ich eksponowania i łączenia z roślinami ozdobnymi. Warzywa są fajne! Ich uprawa niesie morze satysfakcji. Jeśli masz ochotę pogłębić swoją wiedzę, dowiedzieć się jakie metody i triki poleca praktyk i fachowiec to polecam twojej uwadze ebooka, który już za kilkanaście dni do kupienia w sklepie Fajne Ogrody. Szczegóły znajdziesz poniżej:
Tadeusz
20 lutego 2020 przy 14:43
Czytałem ostatnio ciekawy artykuł o zakładaniu ogrodu. Jestem, trzeba przyznać, początkującym ogrodnikiem. Dopiero co z żoną kupiliśmy działkę z ogrodem. Czeka mnie dużo pracy, przygotowanie gleby i takie tam, ale fajnie mieć, dzięki wam, już listę roślin do zakupienia.
nauka historii
8 kwietnia 2020 przy 03:25
Rabarbar to najsmaczniejsze warzywo jakie można zjeść. Super to wszystko wygląda 🙂