Jak zrobić skalniak? cz.2

Gdy już zdecydujemy się na skalniak w ogrodzie czas zacząć działać. Warto zacząć od wykonania projektu, czy choć obmyślenia sobie planu. Jestem przeciwna działaniom na całkowity żywioł, chyba, że macie spore doświadczenie ogrodnicze.

Jaki skalniak?

Zależnie od tego jaką formę i wielkość ma skalniak, takie prace należy zaplanować i wykonać. Zasadniczo podzieliłabym skalniaki na trzy główne rodzaje patrząc na nie z punktu widzenia konstrukcyjnego – technicznego:

1. swobodne – układane, usypywane bez zaprawy i innych konstrukcji wspierających oraz elementów powiązanych; zazwyczaj będą to niewielkie i bardziej horyzontalne elementy zagospodarowania np. rabaty skalne,
2. podmurowane – czyli wykonane w oparciu o fundamentowanie, murek oporowy lub inną konstrukcję stabilizującą, wspierającą, wyższe, potężniejsze, bardziej skomplikowane w wykonaniu,
3. zintegrowane, czyli połączone z jakimś elementem wyposażenia – schodami, murkiem, kaskadą, ścieżką, oczkiem wodnym, patio etc.; często będą to również skalniaki podmurowane.

Zależnie od tego na jaki typ się decydujemy takie materiały i prace musimy przewidzieć i zaplanować.

 Skalniaki swobodne
Najłatwiej wykonać skalniaki swobodne, które często mają postać nieco wyniesionych (choć nie koniecznie) fragmentów rabat. Urządzamy je również na delikatnych pochyłościach terenu przy domu, czy tarasie. W zasadzie nasza praca w tym przypadku ogranicza się do rozłożenia kamienia i posadzenia roślin. Polecam do takich aranżacji stosować żwir. Tu również (gdy nie ma dużych spadków) sprawdzi się mata szkółkarska. Kamienie radzę grupować po kilka, starając się nadać im naturalny układ i wygląd.

Skalniaki podmurowane i zintegrowane
Nieco bardziej skomplikowane jest wykonanie skalniaków z grupy 2 i 3. Tu już w grę wchodzą bardzo indywidualne uwarunkowania. Generalne zasady są takie:

• gdy skalniak łączy się lub opiera o ścianę, mur należy zastosować izolację mas ziemi, wykorzystując chociażby folię kubełkową oraz ew. impregnat przeznaczony do danego typu materiału  np. betonu, drewna etc.,

• gdy masy ziemi, kamieni opieramy o daną konstrukcję należy zwrócić uwagę na jej wytrzymałość i stabilność w kontekście późniejszego użytkowania ogrodu (dotyczy zwłaszcza wyższych konstrukcji),

• gdy konstrukcja skalniaka łączy się innym elementem wyposażenia ogrodu np. schody, patio, kaskada warto zadbać o estetykę i płynność przejścia na strefie styku. Nie ma nic gorszego niż niedoróbki w tych miejscach,

• masy ziemi i kamień warto ułożyć na warstwie drenującej. Do drenażu możemy wykorzystać typowe materiały do tego celu, czyli kruszywa, resztki cegieł, gruby gruz etc.  Grubość warstwy drenującej zależna jest od miąższości całego skalniaka,

• kamienie, płyty kamienne itp. należy zaimpregnować przed położeniem na rabatę, zwłaszcza w przypadku piaskowca,

• warto wykorzystać żwir, doskonale maskuje wszelkie spoiny, `dziury` no i doskonale współgra z roślinami skalnymi

Podstawowe zasady aranżacji skalniaka
Z zasady skalniaki wykonujemy w miejscach o sporym nasłonecznieniu i wystawie raczej południowej. Jednak nic (z wyjątkiem naszych stereotypów) nie stoi na przeszkodzie aby motyw skalniaka wykorzystywać w cieniu. Wówczas stosujemy inny skład gatunkowy (świetnie wyglądają paprocie i rośliny zadarniające), inaczej dobieramy również kolorystykę kamieni (bardziej szare, zielonkawe). Ja osobiście bardzo lubię takie wariacje na temat skalniaka.

Moim ulubionym motywem jest łączenie skalniaka z wodą i kaskadą 🙂 Bardzo polecam, gdyż samodzielne wykonanie kaskady i małego oczka jest banalne. A i sama kaskada nie wygląda dobrze w ogrodzie. Warto więc zawsze kaskadę jakoś `obsadzić` w lokalnym mikro- krajobrazie ogrodu., jakoś obramować, zaaranżować. I tu idealnym rozwiązaniem jest skalniak.

Cały sekret dobrego skalniaka tkwi w subtelnym ułożeniu kamieni oraz naturalnym uformowaniu całej jego bryły, tak aby przypominała zbocze lub skalną ścianę. Polecam układanie kamieni dwufazowo: pierwszy układamy bazowy szkielet (największe kamienie), który nadaje naszemu skalniakowi właściwy zarys i kierunek. Następnie proponuję wykonać wszelkie obsadzenia z wyjątkiem roślin naprawdę delikatnych. Końcowym etapem jest kosmetyka, czyli dopełnienie układu drobniejszymi kamieniami oraz żwirowanie. Nie jestem zwolenniczką kory na słonecznych skalniakach, natomiast polecam ją do wersji cienistej.
Na sam koniec możemy wsadzić wyjątkowo delikatne rośliny.
O ile pozwala na to ukształtowanie powierzchni można oczywiście zastosować matę szkółkarską. Jednak nie zawsze jest to dobre i w ogóle możliwe rozwiązanie np. ze względu na osypywanie się żwiru.

Ja bardzo lubię, gdy ogród, mimo swojej różnorodności, jest spójny. Dlatego zawsze, gdy zdarza mi się wprowadzać skalniak, dbam aby motyw skalnego krajobrazu zaakcentować jeszcze w kilku miejscach w ogrodzie. Chodzi o to aby nasz skalniak nie był wyrwany z kontekstu, zwłaszcza gdy jest duży, dominujący. Wówczas najlepszym wg. mnie patentem jest rozłożenie jeszcze w kilku miejscach ogrodu kamieni luźno lub w grupach po kilka. Najczęściej wprowadzam ten motyw na rabatach. W ogóle gdy już wprowadzam motyw skalniaka, lub jestem o to proszona, to takiej nieco skalnej konwencji podporządkowuję cały ogród. Uważam skalniak, zwłaszcza na terenach nizinnych, za taką dominantę, której nie sposób `nie zauważać` w aranżacji ogrodu. Pokuszę się nawet o stwierdzenie, że wprowadzenie tego elementu narzuca i decyduje o konwencji reszty ogrodu.

Rozpisałam się, tak więc roślinom i kamieniom na skalniak postanowiłam poświęć jeszcze jeden artykuł. Wiemy już technicznie: jak zrobić skalniak. Zostało tylko rozważyć detale bardziej estetyczne: co posadzić na skalniaku oraz jaki kamień wybrać.Jeżeli szukasz więcej informacji polecam mój poprzedni wpis ze skalniakowej serii:  Jak zrobić skalniak.